I BiH je na Listi: Kulturna i prirodna dobra sa nove UNESCO liste Svjetske baštine

Svake godine UNESCO listu Svjetske baštine dopunjava spomenicima kulture i prirode. Da bi se našli na UNESCO Listi, spomenici moraju imati veliki kulturi, istorijski i/ili prirodni značaj. Na ovogodišnjoj Listi i Bosna i Hercegovina je upisala svoja dobra, odnoso stećke.

 

Zapravo, radi se o zajedničkoj nominaciji Bosne i Hercegovine, Srbije, Hrvatska i Crne Gore, a na Listu je upisano 28 srednjovjekovnih grobalja sa stećcima, od kojih se 20 nalaze na teritoriji Bosne i Hercegovine, po tri na području Srbije i Crne Gore i dva na teritoriji Hrvatske.

 
Ovaj pregled, na kojem ćemo predstaviti kulturna i prirodna dobra ovogodišnje UNESO Liste, počinjemo sa predstavljanjem stećaka.
 

1. Srednjovjekovni stećci, BiH, Hrvatska, Srbija i Crna Gora

 
stecci bosna

Stećci su srednjovjekovna nadgrobna obilježja ukrašena rudimentarnim slikama, podignuti uglavnom u periodu između 13. i 16. vijeka. Taj kameni isklesani blok jedinstven je duhovni, umjetnički i kulturni fenomen, svojstven samo narodima centralnog Balkana. Umjetnička i kulturološka, ali i istorijska vrijednost stećaka temelji se na formi i likovnom sadržaju reljefnih prikaza, dok su natpisi na stećcima bilježenje istorijskih događaja ili nazivi porodica i srednjevjekovnih ličnosti, ili pak smislena i duboka poruka živima, koja sa literarnog i jezičkog gledišta ima neprocjenjiv značaj.

 

2. Ahwar, Irak

 
 Ahwar

Močvarna delta rijeka Eufrata i Tigrisa u južnom Iraku u kojoj se nalaze četiri močvarna područja i tri arheološka lokaliteta mezopotamijskih gradova iz vremena vladavine Sumerićana, između 4. i 3. vijeka prije Hrista.

 

3. Ani, Turska

 
Ani turska

Nekadašnji grad poznat i pod imenom „Grad 1001 crkve“, čiji se ostaci nalaze u turskoj provinciji Kars na granici s Jermenijom, a koji je u srednjem vijeku bio prijestonica tadašnje Kraljevine Jermenije.

 

4. Antequera Dolmei, Španija

 
Antequera Dolmei Spanija

Dolmeni su formacije stijena napravljene od strane čovjeka. Ovi se nalaze u Andaluziji.

 

5. Naval brodogradilište, Antigva and Barbuda

 
Naval brodogradiliste, Antigva and Barbuda
Skup zgrada iz gregorijanske ere.
 

6. Ennedi masiv, Čad

 
Ennedi
Ovaj planinski lanac pješčenjaka u Čadu je jedan od najimpresivnijih primjeri oblikovanja stijena.
 

7. Zuojiang Huashan natpisi na stijenama, Kina

 
huashan
Više od 30 stijena u južnoj Kini su jedini ostaci naroda Luoyue.
 

8. Hubei Shennongjia, Kina

 
Hubei-Shennongjia
Stanište nekoliko rijetkih vrsta životinja.
 

9. Le Corbusierove građevine, više zemalja

 
le-corbusier
Jedan od najznačajnih arhitekata ikad ostavio je svoj trag širom svijeta. UNESCO je na Listu uvrstio 17 odabranih lokaliteta u sedam zemalja, Francuskoj, Švajcarskoj, Belgiji, Njemačkoj, Argentini, Japanu i Indiji, koje pokazuju univerzalnu prirodu Le Corbusierovog djela.
 

10. Gorham pećine, Gibraltar

 
gorham
Četiri pećine u kojima istorija seže do 28 hiljada godina unazad.
 

11. Khangchendzonga nacionalni park, Indija

 
Khangchendzonga

12. Arhipelag Revillagigedo, Meksiko

 
Arhipelag Revillagigedo Meksiko
Ovo neobično stanište je raj za manta raže i delfine.
 

13. Nalanda Mahavihara, Indija

 
nalanda
Mjesto drevnog indijskog univerziteta izuzetno važno za izučavanje Budizma.
 

14. Lut pustinja, Iran

 
lut pustinja
Velika slana pustinja smještena u jugoistočnom dijelu Irana. Jedno je od najsuvljih mjesta na svijetu, a poznata je po najvišoj ikad izmjerenoj temperaturi pijeska od čak 70,7°C.
 

15. Mistaken Point, Canada

Mistaken-Point
Arheolozi su ovdje našli neke od najvećiih i najraznovrsnijih kolekcija fosila.
 

16. Pampulha, Brazil

 
Pampulha brazil
Djelo još jednog arhitekte, ovaj put Brazilca Oscara Niemeyera i njegov projekat kulturnog centra u Minas Geraisu.
 

17. Nan Madol, Mikronezija

 
nan-madol
Čini ga impresivni arhipelag od 99 vještačkih ostrvca, međusobno povezanih kanalima.
 

18. Perzijski Kanat, Iran

 
Perzijski Kanat

Drevni Iranci su razumjeli način života u pustinji koji mi i danas proučavamo. Jedanaest kanata su vrsta vodovodnog sistema koji služi za dovod svježe vode u vrućim i suvim naseljenim područjima.

 

19. Filipi, Grčka

 
Philippi
Starogrčki grad u istočnoj Makedoniji, Prefektura Kavala, na drevnom putu koji povezuje Evropu i Aziju.
 

20. Nacionalni park Sanganeb, Dungonab Bay i nacionalni park ostrvo Mukkawar, Sudan

 
sanganeb
Stanište rijetkih biljnih i životninjskih vrsta.
 

Foto: Conde Nast Traveler